تمرین‌های توجه و تمرکز برای کودکان ۲ تا ۵ سال

در این مقاله پیشنهادهایی از فعالیت‌هایی که می‌توانید با کودک خود در ردهٔ سنی ۲ تا ۵ سال برای افزایش توجه و تمرکز در او انجام دهید ارائه شده است.

در این گروه سنی بهتر است بیشتر به توجه پایدار و توجه انتخابی کودکان بپردازیم و در راستای تقویت آن گام برداریم. برای ۲ تا ۵ سال درست کردن کاردستی و فعالیت‌های دست‌ورزی یکی از عواملی هستند که به تقویت توجه در کودکان کمک می‌کنند. در مرحلهٔ دوم نمایش و کارهای دیداری به توجه کمک می‌کنند و سپس عوامل شنیداری مانند قصه‌گویی.

باید توجه داشت که حواس بچه‌ها مرحله به مرحله و به صورت جداگانه در فعالیت‌ها به کار گرفته شود تا توجه در آن‌ها تقویت شود. ترکیب این عوامل و حواس می‌تواند آسیب‌زا باشد مثلا اگر فعالیتی تمام حواس کودکان را درگیر کند و از آن‌ها انتظار انجام کارهای مختلفی را به‌طور همزمان داشته باشد به توجه آن‌ها لطمه وارد خواهد شد.

توجه و تمرکز در کودکان باید با درگیرکردن حواس پنجگانهٔ آن‌ها تقویت شود. فعالیت‌هایی که نیاز به فوران کوتاه توجه دارند، مانند پازل‌های ساده یا نقاشی، به توسعه توجه متمرکز کمک می‌کنند. همچنین قصه‌گویی و درگیر شدن در بازی‌های تخیلی می‌تواند دوره‌های طولانی‌تری از توجه پایدار را ایجاد کند. در ادامه تمرین‌هایی را به شما معرفی خواهیم کرد.

بازی‌های ساختنی

پازل یکی از فعالیت‌هایی است که بسیار در زمینهٔ توجه و تمرکز مؤثر است. از پازل‌هایی با قطعات بزرگ و رنگارگ استفاده کنید که دارای اشکال و تصاویر ساده است. استفاده از لگوها و ساختنی‌های ساده در توجه و تمرکز کودکان تأثیر دارد. به کودکان اجازه دهید لگوها و بلوک‌های بزرگ را روی هم بچینند و چیزهایی را با آن‌ها بسازند.

خمیربازی هم از دیگر ابزارهایی است که کاوش و تمرکز را به صورت لمسی در کودکان تقویت می‌کند. از بلوک‌ها، قطعات یا اسباب‌بازی‌های مختلف برای بازی مرتب‌سازی استفاده کنید. به کودک بگویید اشیایی که در اختیارش قرار داده‌اید را براساس رنگ، شکل یا اندازه مرتب کند. به‌طور کلی فعالیت‌هایی که انجام می‌دهید باید جذاب و مناسب سن باشد.

کتابخوانی و قصه‌گویی

انتخاب کتاب در این گروه سنی مثل سایر گروه‌های سنی بسیار مهم و با اهمیت است. کتاب‌های تعاملی و کوتاه با تصاویر واضح و رنگی برای آن‌ها بخوانید تا توجه آن‌ها جلب شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینهٔ انتخاب کتاب مناسب به مقالهٔ مربوطه مراجعه کنید.

برای قصه‌گویی داستان‌های کوتاه را انتخاب کنید و در مرحلهٔ اول می‌توانید بلندخوانی به همراه دیدن تصاویر کتاب را همراه کودک انجام دهید و در مراحل بعدی نمایش را هم وارد قصه‌گویی خود کنید، حتی می‌توانید لباس‌ها و وسایل ساده‌ای را برای بازی تخیلی کودکان در حین نمایش فراهم کنید و تعامل متمرکز را تقویت کنید.

بازی‌هایی در طبیعت

به پارک بروید و همراه با کودک خود به طبیعت اطراف توجه کنید. می‌توانید در این گردش خانوادگی از کودک خود بخواهید انواع برگ‌ها یا انواع سنگ‌ها را جمع کند و سپس تک‌به‌تک آن‌ها را بررسی کنید و دربارهٔ آن‌ها صحبت کنید.

توجه داشته باشید که یک مورد را انتخاب کنید یا برگ یا سنگ، توجه کودک خود را پخش نکنید و بگذارید به یک عنصر توجه داشته باشد.

در بستر طبیعت می‌توانید فعالیت‌هایی که شامل بافت‌ها هستند را انجام دهید، مانند بازی با شن و آب و داستان‌سرایی دربارهٔ آن‌ها و نامگذاری اشیا ساده در طبیعت می‌تواند علاقهٔ کودکان را جلب کند و به بهبود توجه آن‌ها کمک کند.

نقاشی و هنر

نقاشی با انگشت در این گروه سنی بسیار برای کودکان جذاب است حتما از آن بهره ببرید. می‌توانید نقاشی را به کاردستی تبدیل کنید و کودکان با قیچی ایمنی دور نقاشی خود را ببرند. می‌توانید تصمیم‌گیری برای تبدیل نقاشی به کاردستی را به‌عهدهٔ خود آن‌ها بگذارید این موضوع به پرورش خلاقیت و ایجاد تمرکز در آن‌ها کمک می‌کند.

بازی‌های تطبیقی

بازی‌های تطبیقی برای تقویت توجه و تمرکز کودکان بسیار عالی و ثمربخش هستند. در اینجا چند ایدهٔ بازی ساده و جذاب آورده شده است.

از تعدادی کارت با تصاویر متفاوت و مشابه استفاده کنید. در این بازی، کارت‌ها را روی زمین یا میز بچینید و از کودک بخواهید دو کارتی که تصاویر مشابه دارند را جدا کند و کنار بگذارد.

از کارت‌هایی با تصاویر حیوانات یا مجسمه‌های کوچک حیوانات استفاده کنید و از کودک بخواهید بچه حیوان را با والدینش مطابقت دهد.

کارت‌ها یا اشیا رنگی را تهیه کنید و از کودک بخواهید که اشیا هم‌رنگ را با یکدیگر مطابقت دهد؛ همچنین می‌توانید از کارت‌هایی با برش‌ها و اشکال مختلف استفاده کنید و از کودک بخواهید اشیا هم‌شکل را کنار هم قرار دهد.

کارت‌هایی را با تصاویر حالات چهره تهیه کنید و از کودک بخواهید که احساسات را با چهره‌های مناسب مطابقت دهد. این فعالیت علاوه‌بر تقویت توجه و تمرکز به درک احساسات و آشنایی با انواع احساسات نیز کمک می‌کند.

برای تطبیع میوه‌ها و سبزیجات هم می‌توانید از کارت‌هایی با این تصاویر استفاده کنید هم از خود غذاها برای این کار بهره ببرید.

بازی‌های تطبیقی متضاد را نیز در برنامهٔ کار خود قرار دهید مثلا کارت‌هایی شامل مفاهیم بزرگ و کوچک یا شاد وغمگین تهیه کنید و از کودک بخواهید جفت‌ها را مطابقت دهد. این بازی برای شناخت اندازه‌ها و کارهایی که باعث شادی و غم می‌شوند نیز موثر است.

به یاد داشته باشید که از مواد رنگارنگ و جذاب بصری استفاده کنید و به تدریج با رشد مهارت‌های توجه و تمرکز کودک، پیچیدگی بازی‌های تطبیق را افزایش دهید.